YALOVA’DA ATATÜRK VE ÇOBAN MUSTAFA PANOSU NEDEN KAYBOLDU?

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün “Benim kentim” dediği Yalova’da, onun bir zamanlar himayesine aldığı köylü bir çocuğun öyküsüne dair izler, sessiz sedasız ortadan kayboldu. Atatürk’ün 1929 yılında Yalova’ya gerçekleştirdiği ilk ziyarette karşılaştığı ve daha sonra sahiplendiği Çoban Mustafa ile olan anısını yaşatmak amacıyla dikilen “Atatürk ve Çoban Mustafa Heykeli”, 2014 yılında büyük bir törenle açılmıştı. Ancak, bu heykelin anlamını anlatan ve ziyaretçileri bilgilendiren pano birkaç yıldır kayıp. Ne yazık ki, bu tarihi değeri olan pano ortadan kayboldu ve akıbeti hâlâ bilinmiyor.

Atatürk’ün Yalova Sevgisi ve Çoban Mustafa ile Tanışması

19 Ağustos 1929… Atatürk, termal kaplıcaların şifalı sularından faydalanmak ve dinlenmek üzere ilk kez Yalova’ya geldi. Bu ziyaret sırasında doğanın ortasında, koyunlarını otlatan küçük bir çobanla karşılaştı. Mütevazı kıyafetleri ve utangaç bakışlarıyla dikkat çeken bu çocuk, Çoban Mustafa idi. Atatürk bu çocukla sohbet etti, onun yaşamını, ihtiyaçlarını ve hayallerini sordu. Bu etkileyici karşılaşma, Atatürk’ün Mustafa’yı koruması altına almasına vesile oldu. Çoban Mustafa daha sonra eğitim desteği aldı, hayatı tamamen değişti.

Bu dokunaklı hikâye, yıllar boyunca Yalova’da halk arasında anlatılageldi. 2014 yılında ise bu anı somutlaştırmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla, sanatçı Macide Alp tarafından Atatürk ve Çoban Mustafa Heykeli tasarlandı ve dönemin Yalova Belediye Başkanı Vefa Salman, Yalova Valiliği ve protokolün katılımıyla 19 Ağustos 2014’te halkın ziyaretine açıldı.

Panonun Kayıp Oluşu: Tarihi Anlatan Sessiz Tanığın Yokluğu

Heykelin hemen yanında, Atatürk ve Çoban Mustafa’nın birlikte çekilmiş fotoğraflarının yer aldığı, bu anlamlı buluşmanın öyküsünü anlatan bir bilgilendirme panosu da yer alıyordu. Ziyaretçiler için oldukça kıymetli olan bu pano, yalnızca görsel değil, kültürel bir hafıza görevi de üstleniyordu.

Ancak, aradan geçen yıllarda, panonun yerinde yeller esmeye başladı. Özellikle Vefa Salman’ın görevden alınmasından sonra, pano sessizce ortadan kayboldu. Herhangi bir bakım çalışması, vandalizm ya da resmi açıklama olmaksızın, bu kültürel öge uzun süredir yok. Üstelik, yetkililerden bu konuda herhangi bir resmi açıklama yapılmış değil.

Gazeteci Faruk Kırtay’dan Sert Tepki: “Kim Atatürk ve Çoban Mustafa’dan Rahatsız?”

Konuyu yeniden gündeme getiren isim ise Yalova’nın tanınan gazetecilerinden, Fark Yalova Haber Portalı kurucusu Faruk Kırtay oldu. Kırtay, köşe yazısında sert ifadelerle şöyle yazdı:

“Söze gelince Yalova, ‘Atatürk’ün kenti’… Ama Atatürk ve eserlerine sahip çıkamayan bir toplum olduk. Son örnek; Atatürk ve Çoban Mustafa Heykeli’nin panosu. Şimdi alanda sadece heykel var. Bu heykelin bizlere ne anlatmak istediğini, çocuğun kim olduğunu bilen yok. Merak ediyorum; Atatürk ve Çoban Mustafa’dan kimler, neden rahatsızlık duyar? Ve koskoca bir kent, bu olayı iki yıldır neden görmez, neden sorgulamaz?”

Bu satırlar yalnızca bir gazetecinin tepkisi değil; aynı zamanda, geçmişine sahip çıkmak isteyen bir toplumun iç sesi olarak da değerlendirilmeli.

Kent Kültürü ve Hafıza Kaybı: Sadece Bir Pano Değil, Bir Değer Yitirildi

Kaybolan pano, yalnızca bir metal levha ya da birkaç fotoğraftan ibaret değil. O pano, bir halk hikâyesini, bir liderin insan sevgisini ve çocuklara verdiği değeri anlatan bir bellek öğesiydi. Bugün o pano orada olmadığı için, heykeli görenler bu anıyı anlayamıyor, Çoban Mustafa’nın kim olduğunu bilmiyor.

Dahası, bu durum Yalova’nın kültürel kimliğine, Atatürk mirasına ve kent hafızasına yapılmış ciddi bir zarar anlamına geliyor. Bu tür sembollerin kaybolması, toplumsal değerlerin aşınmasına yol açar ve yeni nesillerin tarihle bağ kurmasını zorlaştırır.

Sorumlular Nerede? Pano Neden Geri Getirilmiyor?

Pano, herhangi bir tadilat gerekçesiyle mi kaldırıldı? Bir güvenlik sorunu mu yaşandı? Yoksa bir “rahatsızlık” mı söz konusu? Tüm bu sorular hâlâ yanıtsız. Bu noktada akıllara şu geliyor:

• Yerel yönetim bu konuda neden sessiz?
• Valilik veya Kültür Müdürlüğü bu durumdan haberdar mı?
• Atatürk’e ait bir anının ortadan kaldırılması, neden kimseyi rahatsız etmiyor?

Halkın, sivil toplum kuruluşlarının ve tarih bilincine sahip bireylerin bu konuda seslerini yükseltmesi, ilgili kurumları açıklama yapmaya ve gerekirse panoyu yeniden yerine koymaya zorlayabilir.

Bir Anı Yaşatılmalı, Unutturulmamalı

Atatürk ve Çoban Mustafa Heykeli, yalnızca bir sanat eseri değil; Atatürk’ün insan sevgisinin, halkla kurduğu bağın ve eğitime verdiği önemin bir simgesidir. Bu eserin hikâyesiyle birlikte yaşaması, anlamının korunması gerekir.

Bugün yapılması gereken şey çok açık: O pano yeniden yerine konulmalı, Atatürk’ün Yalova’daki bu özel hatırası gelecek kuşaklara anlatılmalıdır.

Yalova’ya ve Türkiye’ye Çağrı: Tarihine Sahip Çık

Bu mesele sadece Yalova’yı ilgilendirmiyor. Bu, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusunun yaşamından bir kesitin kaybolmasıdır. Herkesin, özellikle kamu kurumlarının, Atatürk’e ve onun mirasına sahip çıkma sorumluluğu vardır.

Şimdi sesleniyoruz:
🔍 Kaybolan pano nerede?
📌 Neden kaldırıldı?
📢 Ne zaman geri gelecek?

Yalova’nın, “Atatürk’ün kenti” sıfatını gerçekten hak etmesi için geçmişine, değerlerine ve simgelerine sahip çıkması gerekiyor.