Yalova’nın coğrafi işaretli ürünü kivinin tanıtımında başrolü oynayan ve Türkiye’nin tek kivi festivali olma özelliğini taşıyan Geleneksel Subaşı Kivi Festivali, bu yıl düzenlenmeyecek. Nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don felaketinin kivi üreticilerine büyük zarar vermesi ve yaşanan ciddi ürün kaybı, festivalin iptaline neden oldu.
Yalova’nın coğrafi işaretli ürünü kivinin tanıtımında başrolü oynayan ve Türkiye’nin tek kivi festivali olma özelliğini taşıyan Geleneksel Subaşı Kivi Festivali, bu yıl düzenlenmeyecek. Nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don felaketinin kivi üreticilerine büyük zarar vermesi ve yaşanan ciddi ürün kaybı, festivalin iptaline neden oldu.
2025 yılı nisan ayında yaşanan şiddetli zirai don, yalnızca Yalova’yı değil, ülke genelindeki tarım arazilerini olumsuz etkiledi. Yalova’da özellikle Altınova, Subaşı ve Çınarcık bölgelerinde bulunan kivi bahçeleri don olayından ciddi şekilde zarar gördü. Rekoltenin büyük oranda düşmesi, üreticilerin ekonomik anlamda zor bir sezon geçirmesine neden oldu. Bu durum, festivalin ana paydaşları olan üreticilerin etkinliğe katkı sağlayamamasına yol açtı.
Yalova Kivi Üreticileri Birliği Başkanı Mutlu Çoban, konuyla ilgili yaptığı ortak açıklamada hem tarımsal hem de ekonomik gerekçeleri kamuoyuyla paylaştı: “2012 yılından bu yana Yalova Valiliği, Subaşı Belediyesi ve Yalova Kivi Üreticileri Birliği iş birliğiyle düzenlenen Yalova Kivi Festivali, ilimizin en önemli tarımsal değerlerinden biri olan Yalova Kivisi’nin tanıtımına büyük katkı sağlamıştır. Ancak 2025 yılında yaşanan zirai don felaketi, üreticilerimizi derinden etkiledi. Ürün kaybı en yüksek seviyelere ulaştı.”
Zirai don, kivi bahçelerindeki çiçeklenme dönemine denk geldiği için verim oranı tarihi seviyelerde düştü. Yalova genelinde birçok üretici, geçen yılın yarısından daha az ürün alabileceğini belirtirken, bazı üreticiler tamamen mahsul kaybı yaşadı. Mutlu Çoban, üreticilerin yaşadığı bu zorluklara dikkat çekerek şunları söyledi: “Tarım sektörümüz bu felaketle birlikte büyük yara aldı. Üreticilerimiz hem don zararıyla hem de artan girdi maliyetleriyle mücadele ediyor. Bu şartlar altında festivalin gerçekleştirilmesi, üreticilerimiz açısından mümkün olamadı.”
Festivalin en büyük destekçisi olan Subaşı Belediyesi, ekonomik zorluklara rağmen etkinliği düzenlemek için yoğun çaba sarf etti. Belediye yetkilileri, artış gösteren maliyetler ve genel tasarruf tedbirleri nedeniyle bütçe oluşturmakta zorlandıklarını ifade etti. Mutlu Çoban, belediyenin gayretine vurgu yaparak, “Subaşı Belediyesi özverili bir şekilde festivalin gerçekleşmesi için bütçe oluşturmaya çalıştı ancak bu tür büyük organizasyonların sürdürülebilirliği yalnızca belediye imkanlarıyla sağlanamıyor.” dedi.
Festivalin düzenlenebilmesi için çeşitli kurum ve kuruluşlardan destek talebinde bulunuldu ancak istenen mali kaynak sağlanamadı. Yalova Kivi Üreticileri Birliği’nin kamu kurumları ve özel sektörle yürüttüğü destek görüşmelerinden olumsuz sonuç alınması, iptal kararını kaçınılmaz hale getirdi. “Yalova Kivi Üreticileri Birliği ve Subaşı Belediyemiz, birçok kurumdan destek talebinde bulundu ancak gelen geri dönüşler olumsuz oldu. Mevcut kaynaklar, festivalin tamamını karşılamaya yetmedi.” ifadeleriyle süreci özetledi.
2012 yılından bu yana kesintisiz düzenlenen Yalova Kivi Festivali, hem tarımsal tanıtım hem de turizm açısından kentin en önemli markalarından biri haline gelmişti. Her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlayan festival, kivi tadım etkinlikleri, yarışmalar, konserler ve tanıtım stantlarıyla Yalova ekonomisine canlılık kazandırıyordu. Festivalin bu yıl iptal edilmesi, hem üreticiler hem de bölge esnafı için ekonomik ve moral açısından büyük bir kayıp olarak değerlendiriliyor.
Yalova Kivi Üreticileri Birliği ve Subaşı Belediyesi, bu yılın zorluklarına rağmen önümüzdeki yıllarda festivali yeniden canlandırmak için çalışmaların sürdüğünü belirtti. Yetkililer, “Üreticilerimizin toparlanması ve ürün verimliliğinin artmasıyla birlikte, 2026 yılında çok daha güçlü bir festival düzenlemeyi hedefliyoruz.” açıklamasında bulundu.
Zirai donun etkilerini azaltmak için Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekiplerinin bölgede üreticilere yönelik danışmanlık ve destek çalışmaları yürüttüğü öğrenildi. Kivi üreticileri ise devlet desteğiyle yeni sezonda üretimi yeniden canlandırmayı hedefliyor.