Yaz Aylarında Artan Tehlike: Omurga Kırıkları

Yaz ayları, tatil, spor ve açık hava aktiviteleri için en yoğun dönemdir. Ne yazık ki, bu dönemde omurga kırıkları da daha sık görülmektedir. Özellikle dikkatsizce yapılan dalışlar, kontrolsüz su sporları, yüksekten atlamalar ve trafik kazaları omurga yaralanmalarının başlıca nedenleridir.

 Omurga Kırığı Nedir?

Omurga kırığı, omur adı verilen omurga kemiklerinin travma sonucu kırılmasıdır. Hafif bir çatlak olabileceği gibi, omuriliği zedeleyerek ciddi felçlere kadar gidebilecek ağır sonuçlar doğurabilir.

Yaz Aylarında Risk Neden Artar?

• Kontrolsüz Dalışlar: Yeterince derin olmayan sulara baş üstü dalmak boyun omurlarında kırığa yol açabilir.
• Su Sporları Kazaları: Jet ski, deniz paraşütü, sürat motoru gibi aktivitelerde dengesiz düşüşler travmaya sebep olabilir.
• Yüksekten Atlama: Kayalık veya deniz kenarından atlamalar sırasında uygun zemin ve su derinliği kontrol edilmezse omurga kırıkları sık görülür.
• Trafik Yoğunluğu: Tatil trafiğinde artan araç kazaları, omurga yaralanmalarının önemli bir nedenidir.

Belirtiler Nelerdir?

Omurga kırıklarında:

• Ani ve şiddetli sırt veya boyun ağrısı,
• Uyuşma, karıncalanma veya his kaybı,
• Kol veya bacaklarda güçsüzlük,
• İdrar veya dışkı kontrolünde zorlanma gibi belirtiler görülebilir.

Bu şikayetler varsa, hareket ettirilmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Erken Tanı Hayat Kurtarır

Omurga kırıkları, gecikmeden teşhis ve tedavi edilmezse kalıcı sinir hasarına ve felce yol açabilir. Bu nedenle, şüpheli bir durumda hastayı hareket ettirmemek ve uzman bir sağlık ekibinden destek almak çok önemlidir.

 Nasıl Korunabiliriz?

• Dalış yapmadan önce suyun derinliğini kontrol edin.
• Suda baş üstü atlamalardan kaçının.
• Su sporlarında koruyucu ekipman kullanın.
• Araç kullanırken emniyet kemerinizi takın, hız limitlerine uyun.
• Yüksekten atlama veya zıplama gibi riskli aktivitelerden kaçının.

Omurga Kırığı Tedavisi: Hangi Yöntem Ne Zaman Kullanılır?

Omurga kırıkları, kırığın tipi, yeri, hastanın yaşı ve eşlik eden omurilik hasarına göre farklı tedavi yöntemleriyle yönetilir. Genel olarak tedavi iki ana başlık altında değerlendirilir: Konservatif (ameliyatsız) ve cerrahi tedavi.

Konservatif Tedavi (Ameliyatsız)

Bazı stabil, omurilik basısı yapmayan kırıklar yatak istirahati, korse kullanımı ve ağrı kontrolü ile tedavi edilebilir. Hasta düzenli olarak takip edilir, kırığın kaynaması ve omurganın stabil kalması sağlanır. 

Omurga Kırığında Cerrahi Tedavi

Omurilik basısı, omurga dengesizliği veya şiddetli ağrı durumunda cerrahi tedavi gerekebilir. Halk arasında kapalı yöntem olarak da adlandırılan vertebroplasti, kifoplasti yöntemi omurga kırıklarında tedavide oldukça etkilidir.  Vertebroplasti, çökme kırığı oluşmuş omurun içine iğneyle girilerek kemik çimentosu (polimetilmetakrilat) enjekte edilmesi işlemidir. Bu yöntemle kırık omur stabilize edilir ve ağrı azaltılır; genellikle osteoporotik (kemik erimesine bağlı) veya tümöre bağlı çökme kırıklarında uygulanır ve minimal invaziv olması, lokal anestezi altında yapılabilmesi nedeniyle hastanede kalış süresi kısadır. Kifoplasti ise vertebroplastiye benzer şekilde yapılır ancak önce omur içindeki çökmeyi bir balon yardımıyla kısmen düzeltip ardından çimento enjekte edilir; böylece omur yüksekliği bir miktar geri kazanılabilir ve kamburluk (kifoz) düzeltilmiş olur.

Bu yöntem osteoporotik ve travmatik çökme kırıklarında tercih edilir. Posterior enstrümantasyon ise vida ve rod (çubuk) sistemleriyle kırık bölgenin arkadan sabitlenmesi işlemidir; omurganın kaymasını önlemek, omurilik basısını kaldırmak ve omurga dengesini sağlamak amacıyla yapılır. Omurilik basısı, instabil (dengesiz) kırıklar, nörolojik defisit varlığı veya yüksek dereceli kırık kaymalarında, genel anestezi altında yapılır.

Erken Müdahale Önemlidir

Omurga kırıkları ihmale gelmez. Uygun tedaviyle hastanın yaşam kalitesi korunur, ağrı azaltılır ve felç gibi kalıcı sakatlıklar önlenebilir.

Unutmayın: Birkaç saniyelik dikkatsizlik, bir ömür boyu sürecek bir sakatlığa neden olabilir. Yazın tadını çıkarırken omurga sağlığınızı korumayı ihmal etmeyin.

https://www.drcanersarikaya.com/kifoplasti-vertebroplasti-nedir/

https://www.drcanersarikaya.com/omurga-kirigi-nedir-belirtileri-ve-tedavisi/

https://www.drcanersarikaya.com/omurga-kirigi-ameliyati/