CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, ağır engelli çocukların bakımını üstlenen sigortalı ebeveynlerin cinsiyet ayrımı yapılmaksızın eşit erken emeklilik hakkından yararlanabilmesi amacıyla, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu.
CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan, ağır engelli çocukların bakımını üstlenen sigortalı ebeveynlerin cinsiyet ayrımı yapılmaksızın eşit erken emeklilik hakkından yararlanabilmesi amacıyla, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu.
Becan, mevcut düzenlemenin yalnızca kadın sigortalılara erken emeklilik hakkı tanıdığını hatırlatarak, bu durumun hem toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesine hem de aile içi sorumluluk paylaşımına aykırı olduğunu vurguladı.
Kanun teklifinin gerekçesini açıklayan CHP’li Tahsin Becan, bakım emeğinin yalnızca kadınlara özgü bir sorumluluk gibi görülmesinin toplumsal bir yanılgı olduğunu söyledi.
“Bakım emeği, kadınların doğal sorumluluğu olarak görülmemeli.
Mevcut düzenleme, kadınların çocuk, yaşlı ve engelli bakımı gibi aile içi hizmetlerden sorumlu tutulduğu toplumsal cinsiyet normlarını pekiştiriyor.
Oysa bakım yükümlülüğü, cinsiyete değil, fiilen bu sorumluluğu üstlenen bireye göre tanımlanmalıdır.”
Becan, aile içinde engelli çocuğa bakan kişinin cinsiyetine bakılmaksızın aynı sosyal güvenlik haklarından yararlanması gerektiğini ifade etti.
Milletvekili Becan, mevcut sistemin erkek sigortalı ebeveynleri dışladığını belirtti.
“Eğer anne vefat etmişse ya da çocukla fiilen ilgilenen kişi baba ise, mevcut düzenleme bu bireylerin aynı haktan faydalanmasını engelliyor.
Bu durum, aile içi bakım emeğine erkeklerin katılımını yapısal olarak sınırlamakta ve dolaylı bir ayrımcılık yaratmaktadır.
Bu da hem eşitlik ilkesine hem de ayrımcılık yasağına açıkça aykırıdır.”
Becan’a göre, yapılacak düzenleme ile hem kadınlar hem erkekler için eşit sosyal güvenlik koşulları sağlanacak, aynı zamanda bakım emeğinin toplumsal paylaşımı desteklenecek.
CHP’li vekil, kanunun mevcut halinde kadınlara sağlanan erken emeklilik hakkının kadın istihdam oranını olumsuz etkilediğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Kadınlara tanınan bu erken emeklilik hakkı, kadının iş gücü piyasasından daha erken ayrılmasını teşvik ediyor.
TÜİK 2023 verilerine göre erkeklerin istihdam oranı yüzde 65 iken kadınların oranı yalnızca yüzde 30,4.
Bu fark, kadınların ekonomik bağımsızlık düzeyini düşürmekte ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirmektedir.”
Becan’a göre, yasa teklifi yalnızca eşitlik ilkesine değil, aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirliğe ve istihdamda cinsiyet dengesi hedefine de katkı sunacak.
CHP Yalova Milletvekili Tahsin Becan tarafından hazırlanan teklif, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ilgili maddelerinde değişiklik yapılmasını öngörüyor.
Değişiklikle birlikte, ağır engelli çocuğun bakımını fiilen üstlenen tüm sigortalıların (anne ya da baba fark etmeksizin) erken emeklilik hakkından yararlanabilmesi amaçlanıyor.
Teklif, toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesinin sosyal güvenlik mevzuatına tam olarak yansıtılmasını hedefliyor.
Becan tarafından sunulan kanun teklifinin, önümüzdeki günlerde TBMM komisyonlarında görüşülmesi bekleniyor.
Sosyal politikalarla ilgili sivil toplum kuruluşları ve aile dernekleri, teklifin yasalaşması halinde bakım emeğinin toplumsal cinsiyetten bağımsız tanımlanmasının Türkiye’de önemli bir sosyal reform olacağını ifade ediyor.
Tahsin Becan, açıklamasının sonunda şu ifadeleri kullandı:
“Bizim amacımız kimsenin emeğini cinsiyetine göre sınıflandırmak değil.
Ağır engelli bir çocuğa bakan herkes, kadın ya da erkek, aynı fedakarlığı yapıyor.
Bu emek, aynı değeri hak ediyor.
Sosyal devlet, bu emeği cinsiyet farkı gözetmeden korumak zorundadır.”
Becan’ın teklifi, özellikle engelli birey ailelerinden ve kadın örgütlerinden destek bulurken, sosyal güvenlik alanında “eşitlikçi reform” olarak değerlendiriliyor.